Er is geen twijfel over mogelijk dat er Vikingen op Wieringen zijn geweest. Er zijn maar liefst twee Vikingschatten gevonden op het voormalig eiland, beide bij Westerklief, hetgeen heel bijzonder is. De eerste schat werd in 1996 ontdekt en dat was ook meteen de grootste Vikingschat die ooit in Nederland is gevonden.
Die eerste schat bestaat uit een potje van aardewerk met daarin armbanden, een halsketting, muntsieraden, een deel van een zilveren riembeslag, fragmenten van een fibulasluiting, 16 zilverbaren en 78 zilveren munten. Het grootste deel van de munten komt uit Neder- land en zijn geslagen in Dorestad. De muntsieraden zijn gemaakt van Arabische munten. De tweede schat, die in 1999 werd gevonden , had nog veel meer Arabische munten.
Vikingen waren niet alleen plunderaars, maar ook bedreven handelaren die in heel Europa handelscontacten hadden. De Arabi- sche munten kunnen via vele handen van verschillende handelaren in Noord-Europa terecht zijn gekomen, maar het is ook moge- lijk dat de Viking die de munten begraven heeft zelf in het Midden-Oosten is geweest. De Vikingen kwamen namelijk heel ver met hun schepen. Via de Middellandse Zee en Zwarte Zee voeren zij zelfs tot aan Afrika. Via IJsland en Groenland zijn ze zelfs kort in Noord-Amerika geweest.
De schatten op het voormalige eiland Wieringer zijn geen roofbuit, maar een soort spaarpot vol met handelszilver. In die tijd betaalde men namelijk met een gewicht aan zilver. Handelaren hadden altijd een weeg- schaal bij zich en hakten het juiste gewicht af van de zilverbaren of sieraden. Aan de stijl van de sieraden is te zien dat de schat waarschijnlijk van een Deense Viking is geweest. Omdat munten makkelijk te dateren zijn, weten we dat de schat in 850 of net daarna is begraven. In die tijd stonden Dorestad en de Nederlandse kuststreken (waaronder Wieringen) onder Deense heerschappij van krijgsheer Rorik en later Godfried. De Denen hadden Dorestad eerder al vier keer geplunderd en om het vechten te stoppen gaf de Frankische heerser in 840 de stad te leen aan de Denen.
Rorik en Godfried zijn zelf niet lang in Nederland gebleven. Ze reisden heen en weer tussen hun thuisland Denemarken en hun overzeese eigendommen. Maar dat er Vikingen in Nederland hebben verbleven, in ieder geval voor een korte tijd, is nu wel duidelijk dankzij de schatvondsten.
Het is zeer waarschijnlijk dat de Denen die de schatten bij Westerklief begroeven een winterverblijf hadden op Wieringen. Wieringen was een strategische plaats om
te verblijven, omdat het in die tijd aan het Vlie lag, de doorgangsroute van de Noordzee naar het Flevomeer (nu het IJsselmeer) en daarmee een belangrijke route naar Dorestad. Om hun rijkdommen veilig op te bergen begroeven de Vikingen hun zilver vaak vlak bij hun huis, om het later weer op te graven als ze het nodig hadden. Waarom deze schatten nooit meer zijn opgegraven door hun eigenaars zullen we nooit weten. Misschien is ze iets overkomen, of zijn ze vergeten waar ze hun zilver precies begraven hadden.
Kijk verder
- Op Wieringen is een speciaal informatiecentrum ingericht over Vikingen waar je de tweede schat kunt bekijken:
Viking Informatiecentrum
Havenweg 1
1779 XT, Den Oever
www.vikingen.nl
