Predikant Hervormde kerk
Ds. Witteveen ziet op 3 mei 1815 het levenslicht in het Friese Boornbergum. Hij volgt een theologiestudie in Leiden en Utrecht. Na zijn dienstplicht als sergeant-majoor komt hij in 1846 naar Ermelo om de predikant van de “Oude Kerk” te worden. Hij gaat enthousiast aan de slag en krijgt de mensen weer naar de kerk. Na vele jaren ontstaan er conflicten met de kerkenraad. Het Provinciale Kerkbestuur ontslaat hem in 1859.
Zendingswerk
Na zijn ontslag gaat ds. Witteveen niet stil zitten. Hij start direct met zijn zendingswerk. Preken doet hij in een woning. Hij noemt dit gebouw het Zendingshuis. Door giften van gemeenteleden en bewonderaars wordt begin mei 1860 de Zendingskerk geopend. Zijn enthousiasme kent geen grenzen. Hij begint ook nog een zendingsschool, zendingsblad en Het Huis van Barmhartigheid (een opvangcentrum voor daklozen en ontspoorden). In moeilijke financiële tijden wordt hij geholpen door Adriana Agatha van Halteren. Zij verleent hem financiële steun. Van de door ds. Witteveen opgerichte gebouwen is alleen de Zendingskerk over.
Zendingskerkhof
In de tijd van ds. Witteveen is het gebruikelijk dat iedere kerk haar eigen kerkhof heeft. In eerste instantie werkt het gemeentebestuur niet mee. Pas in 1870 krijgt hij toestemming voor een eigen kerkhof. Vanuit zijn opvattingen heeft ds. Witteveen een paar bijzondere regels voor het kerkhof:
- De graven mogen niet worden geruimd.
- Alle graven moeten naar het oosten – het Heilige Land – zijn gericht.
- Per graf mag maar één persoon begraven worden.
In 1884 wordt ds. Witteveen in het midden van het kerkhof begraven. Het zendingskerkhof is nog steeds in gebruik. Nu zijn meerdere personen per graf toegestaan. Op het kerkhof zijn de graven uitsluitend beschikbaar voor meelevende en praktiserende leden van de Zendingskerkgemeente.
Ermelo in Zuid-Afrika
Duizenden kilometers verder bestaat nog een plaats met de naam Ermelo. Door de zendingsijver van ds. Witteveen vertrekt zijn leerling, Frans Lion Cachet, naar de Oost-Transvaalse hoogvlakte in Zuid-Afrika. Op 5 november 1870 noemt hij de kerk daar naar de woonplaats van zijn leermeester. Tien jaar later wordt de naam van de kerk ook de naam van het dorp.
Straatnaam
Ter herinnering aan ds. Witteveen is in de nabijheid van de Zendingskerk een straat naar hem genoemd. Ook heeft Ermelo een straat met de naam Frans Lion Cachet.
Bronnen en verder lezen:
- Rond Ermel’s Wehme - F.R.E. Elema en H.J. van Beek – uitgave 1955
- De straat waarin u woont (Ermelo’s straatnamen verklaard) 1987 – J.W.P. van Dijk en C. Kortenhoeven – uitgave 1987
- Momenten uit de geschiedenis van Ermelo – brochure gemeente Ermelo – uitgave mei 1995
- Ermelo in ’t vierkant – Jan Garritsen – uitgave 2012
- Het Huis van Barmhartigheid – Luuk Buddingh - uitgave 2013
Rechten
Canoncommissie Ermelo, 2022, CC-BY-NC
