De kerk in Vries is de oudste kerk van Drenthe. Vanaf 755 stond er een houten kerkje dat twee keer afbrandde. In de 11e eeuw werd hier een stenen kerk gebouwd. Deze stenen kerk staat er nu nog steeds. Ook de kerken van Zuidlaren en Eelde werden al in de Middeleeuwen gebouwd.
Germaanse Goden
Tot het jaar 800 geloofden de mensen in Drenthe in verschillende Germaanse Goden, bijvoorbeeld de oppergod Wodan en de dondergod Thor. Al deze goden hadden iets met de natuur te maken. Ze werden vereerd op speciale plekken in het bos, een soort tempels. Dit veranderde toen er monniken uit Engeland kwamen om het christelijk geloof over Nederland te verspreiden. Om het geloof te verspreiden gingen de missionarissen naar de mensen toe om hun te bekeren tot het christelijk geloof.
Kerken worden gebouwd
Rond 774 kwam de missionaris Willehad naar Drenthe. Hij bezocht verschillende dorpen om zijn verhaal te vertellen, hij kwam bijvoorbeeld in Vries, Eelde en Zuidlaren. Daar brak hij samen met zijn helpers de oude Germaanse tempels af en bouwde nieuwe kerken. Omdat er eerst alleen een kerk in Vries stond moesten mensen uit de omliggende dorpen een heel eind lopen om naar de dienst te kunnen luisteren. Via speciale via kerkenpaden of ree(lijk)wegen liepen ze naar Vries. Bij afbeeldingen is te zien waar nu nog een stukje van een oud kerkenpad loopt.
De kerk is te rijk!
De Rooms-Katholieke kerk werd in de loop van de tijd steeds rijker en machtiger. Tussen 1500 en 1600 waren steeds meer mensen het oneens met de kerk. Ze vonden dat de kerk te veel geld verdiende en ze waren het niet eens met het verhaal dat in de kerk verteld werd. Deze mensen begonnen hun eigen kerk, de protestantse kerk. Protestanten wilden dat er alleen aandacht was voor het woord van God, want dat stond in de Bijbel.
Kerk of kroeg?
In 1598 was Willem Lodewijk de baas in Drenthe, Friesland en Groningen. Hij wilde dat iedereen protestants werd. In de kerken van Vries, Zuidlaren en Eelde werden vanaf dat moment alleen nog protestantse kerkdiensten gehouden. De inwoners van de dorpen vonden dit maar niks, maar ze bleven toch naar de kerk gaan. Daar hoorden ze nieuwtjes uit het dorp, bijvoorbeeld over de markt en andere feesten. Sommige mensen vonden de kerk niet interessant, zij gingen liever naar de kroeg tijdens de kerkdienst…
Strenge regels
De kerk maakte steeds strengere regels over het geloof. Het werd verboden om tijdens de dienst naar de kroeg te gaan. Deed je dat toch, dan kreeg je een boete. Ook mochten mensen niet meer samen wonen als ze niet getrouwd waren en moesten hun kinderen worden gedoopt. Al deze nieuwe regels vonden de mensen niet leuk. Eerst trokken ze zich er niks van aan, maar in de loop van de tijd namen ze dit nieuwe, protestantse geloof, toch over.
De oudste kerk van Drenthe
In de 11e eeuw werd de Bonifatiuskerk in Vries gebouwd. In de 12e eeuw werd de toren erbij gebouwd en het schip kwam in de 15e eeuw. De kerk werd vernoemd naar de Engelse missionaris Bonifatius. Onder de Bonifatiuskerk zijn resten van het houten kerkje gevonden. Maar er werd daar nog iets vreemds gevonden. Toen de kerk in 1946 werd opgeknapt vond men 150 skeletten van kinderen. Men dacht dat deze kinderen waren overleden aan een besmettelijke ziekte. Dat gebeurde namelijk wel vaker. Omdat de grond van de kerk als heilige plek werd gezien wilde mensen uit de wijde omgeving dat de kinderen daar werden begraven.
In de hedendaagse kerk herinneren nog verschillende onderdelen aan het verleden. Bijvoorbeeld een 13e eeuws doopvont, een eikenhouten preekstoel, een aantal herenbanken uit de 17e en 18e eeuw en een orgel. In de kelders zijn Middeleeuwse sarcofagen, oude dakpannen en de mal waarin de kerkklok is gegoten te zien.
Een speciale bank
De kerk van Zuidlaren werd in de 13e eeuw gebouwd. In de 16e eeuw raakte de kerk door gevechten zwaar beschadigd maar gelukkig werd de kerk daarna opgeknapt. Sinds de 17e eeuw hebben er drie speciale banken in de kerk gestaan. Rijke families hadden vroeger hun eigen bank in de kerk, dit werden herenbanken genoemd. In Zuidlaren waren drie families erg belangrijk, de families Van Selbach, De Drews en Van Heiden. Zij hadden hun eigen bank en die banken kun je nu nog bekijken.
Vroeger werden mensen in de kerk begraven. Daarom kun je in de kerk van Zuidlaren nu nog grafzerken uit de 17e tot de 19e eeuw bekijken. Ook is er nog een mooie preekstoel en een orgel te zien.
Van kleine naar grote kerk
De Dorpskerk van Eelde werd in de 14e eeuw gebouwd. Maar ook daarvoor stond er in Eelde al een kleine kerk. Dit kerkje was maar 5 meter breed en had een ingebouwde toren. Toen er een grotere, neogotische kerk gebouwd werd, werden de stenen uit de kleine kerk gebruikt. Het houten plafond kwam in 1715 in de kerk en dit is nog steeds te zien. De oude kerkklok werd in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers meengenomen en naar Duitsland gebracht. Daar werd de klok omgesmolten. Gelukkig kwam er in 1948 een nieuwe klok. De preekstoel uit 1621 staat er nog wel.