De taken van een Heer
In de middeleeuwen is een Heer een edelman die land bezit. Dat land wordt een Heerlijkheid genoemd. Hij zorgt in zijn gebied voor orde en rust en is verantwoordelijk voor rechtspraak. Hij moet ervoor zorgen dat de mensen zich aan de wet houden.
Hoe leven de boeren?
Boeren moeten keihard werken op de arme grond. Ze wonen in armzalige hutjes. Je zou schrikken als je in zo'n hutje zou kunnen kijken.
Als alles goed gaat kunnen ze hun hoofd net boven water houden. Maar er kan veel mis gaan: een slechte oogst, ziekte, oorlog, overstroming, brand...
Ze betalen pacht aan hun Heer: Ze moeten een deel van de oogst of het vee aan hem afstaan, ieder jaar weer. Ze kunnen ook met geld betalen, maar dat hebben ze meestal niet.
En wat ook erg is: Als ze vinden dat ze onrechtvaardig behandeld worden, kunnen ze nergens heen. Want de Heer spreekt namelijk zelf recht.
Dwangmolen
De boeren zijn verplicht om hun graan te laten malen in de Loondermolen. Deze watermolen is eigendom van de Heer. Zo’n molen laten bouwen en werken is duur. Daarom moeten de boeren voor het gebruik van de molen betalen met een deel van hun oogst. Zo’n molen heet een dwangmolen. In 1814 wordt dit afgeschaft.
