Cornelia Maria barones van Hangest d’Yvoy

Op De Salentein, het statige landhuis in de bocht van de weg naar Putten, woont in de negentiende eeuw een adellijke dame. Cornelia Maria barones van Hangest d’Yvoy (1820-1902) is zeer betrokken bij de Nijkerkse samenleving, in het bijzonder bij mensen die het minder goed hebben dan zijzelf. Vanwege de goede werken die zij met het familiekapitaal voor Nijkerk doet, krijgt ze de bijnaam ‘de weldadige freule’.

Zo sticht ze onder andere de bewaarschool in de Kloosterstraat en het kerkje in Driedorp (mensen hoeven nu niet meer elke zondag zo ver te lopen naar de stad om naar de kerk te gaan). Ook krijgen de bewoners van Appel elk jaar een kerstgeschenk en is ze samen met haar zus Anna Magdalena begunstiger en lid van het bestuur van de Christelijke School Nijkerkerveen.

De goede werken van de freule hebben echter ook een schaduwzijde. Door vererving is de freule eigenaresse geworden van koffieplantages in Suriname, waarop tot slaaf gemaakte mensen te werk zijn gesteld. De opbrengsten van de plantages vormen onderdeel van het vermogen van de freule.
 

Leestips:

  • Alex van Stipriaan, ‘Utrechts slavengeld’, in: Nancy Jouwe, Matthijs Kuipers en Remco Raben (eds.), Slavernij en de stad Utrecht (Zutphen: Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, 2021) 125-132. (Cornelia Maria barones van Hangest d’Yvoy wordt genoemd op pagina 131-132.)
  • Sylvia van Haersma de With-Wilmer, ‘De weldadige freule’, in: Nijkerkse Prentenatlas. Ter gelegenheid van 600 jaar stadsrechten 1413-2013 (Barneveld: BDU Boeken, 2013) 112-113.
  • F. Witzel, 1847-1997. 150 jaar Christelijke School Nijkerkerveen (Vereniging voor Christelijk Schoolonderwijs Nijkerkerveen 1997).

 

Rechten

Museum Nijkerk, CC-BY-NC