Het VPRO-programma Zondag met Lubach sloot het 10e seizoen af met een indrukwekkende rap over de Canon van Nederland.
Aanleiding was het bericht van de minister van OCW aan de Tweede Kamer om voor jongeren van 18 jaar video's te gaan maken over de Canon. "Jongeren hebben de voorkeur uitgesproken voor een digitaal audiovisueel product", aldus de minister. Aanleiding voor Arjen Lubach om samen met rapper Fresku te laten zien hoe je zoiets doet. Het hele item kun je bekijken via https://bit.ly/zml-canonnederland.
Uit de eerste reacties op social media blijkt dat Lubach en Fresku de doelgroep hebben weten te raken met hun vertolking, waarin de spanning tussen trots en schaamte een belangrijke rol speelt.
Hé, ik wil niet te bot zijn,
maar ik mag dus niet meer trots zijn?
Tuurlijk wel, maar sluit niet je ogen voor dingen die rot zijn
De wonden zijn diep en bijna niet te genezen
Wie het boek wil snappen
moet ook zwarte bladzijdes lezen
Verschillende docenten melden dat ze van plan zijn de rap in de klas te gaan behandelen. Speciaal voor hen hieronder de video en de lyrics van het nummer, met dank aan Arjen Lubach en Fresku.
Lyrics:
Dit is hoe het was en hoe het is gegaan
Nederland, ons mooie land, hier komen we vandaan
Cananefaten en Hunnen runnen Europa met spullen
Gunnen hun doden een binnen
om hunne bedden te vullen
Dan de Romeinen en heidenen
en de stammen verdunnen
Toen ineens: “Hebban olla vogala nestas hagunnan?”
Het is 1584, lange fittie met Spanje
Man, je weet dat alle mensen diggen Willem van Oranje
Maar Balthasar G - niet, die ziet ’m in Delft
Denkt die Willem ik kill ‘m zo
BAMBAMBAMBAM door de helft
In 1602 ok: de Gouden Eeuw en de VOC
Speciale reisjes voor die spicey specerijtjes op zee
Kolonie hier en daar, koloniale lui erin luizen
En aan de gracht in Amsterdam verrijzen specerijtjeshuizen
En Afrikanen werkten mee met ons plan
Werkgelegenheid: ja ‘verplicht’ denk je misschien
Maar hee ze hebben dankzij ons de hele wereld gezien
Sorry, stop dat kan niet,
laat me alsjeblieft iets beschrijven
67 forten aan de Afrikaanse westkust
Je werd gebrandmerkt en daarna
was er geen weg terug
In het schip… man of 500 dat was
best druk ook niet echt knus
Want die blanken hadden een sekslust
Dus vrouwen werden verkracht
Je werd als menselijk vracht verkocht
Tenzij je door de pokken ziek op sterven lag
Dan werd je in de zee gekieperd
En toch moet ik op mijn
woorden letten als ik durf te roepen genocide
Ik wil niet eens beginnen over compensatie wil geen confrontatie
Maak zelf een keer die som je gaat zien
Personeelskosten, voeding, slaven aten kip?
Overuren, kilometers, schade aan het schip?
Ja, misschien door de beul die sloten dichttimmert
en zodoende de bebloede huiden rond het schip slingert
Hmm, het is wel wat duister
Maar het is wel gebeurd
Dit is hoe het was en hoe het is gegaan
Eindhoven!
Lutjegast!
Nederland, ons mooie land, hier komen we vandaan
Die Grondwet, die stond net, Willem I op de troon
Fabrieken waren de droom, we kwamen lekker op stoom
Met het treintje snelle ritjes, kregen kleding met ritsjes
Aletta Jacobs kwam pitchen: “Ik neem het op voor de bitches”
Nederland groeit verder, superlekker, Deltawerken
Om ons merk te versterken
Mag je met of voor ons werken
En Fresku, even objectief bekeken
Afrikanen hadden ook slaven man vroeger had iedereen ze
Je hebt een punt maar vergeleken was het kleinschalig
Want Europeanen verkochten er een miljoen of 12
Specifiek Afrikaanse mensen die als zwarte slaven
Handelswaren waren geworden van blanke handelaren
En eigenlijk de ruggengraat van heel veel handel waren
Zoutpannen, suikerriet, koffie, cacaoplantages
Dit alles werd ook met de Bijbel in de hand verdedigd
En zeg ik er nou iets over hoor ik:
“Man da’s zo lang geleden
Ik had geen slaven,
ik heb dat bloed niet aan m’n handen kleven”
Maar waarom wordt het in de boeken nog zo laf beschreven
Rijkdom en winst vergaren moet worden:
Afrikanen verkopen omdat
we vonden dat ze minder waren
Dus niet alleen die specerijen of die tulpjes
maar ook Sinterklaas zijn hulpjes
Hé, ik wil niet te bot zijn,
maar ik mag dus niet meer trots zijn?
Tuurlijk wel, maar sluit niet je ogen voor dingen die rot zijn
De wonden zijn diep en bijna niet te genezen
Wie het boek wil snappen
moet ook zwarte bladzijdes lezen
Je hebt zelf niet eens zwarte helden,
dus het gaat niet zo hard
Echt wel
Oke noem ze
Erik de Zwart
En alle kinderboeken zijn wit,
nooit eens een zwart menneke
Da's gelul
Wie dan?
Jip van Jenneke?
O ja ***
Dit is hoe het was en hoe het is gegaan
Zondag met Lubach
Nederland, ons mooie land, hier komen we vandaan
Wanneer komt het op tv?
Dit is hoe het was en hoe het is gegaan
Nederland, ons mooie land, hier komen we vandaan.
(Lyrics gepubliceerd door ZondagMetLubach)