In de 19de eeuw werd een eind gemaakt aan de marken die eeuwenlang het plattelandsleven in Twente beheersten. Tot de bijzondere kenmerken van de marken behoorden de gemeenschappelijke woeste gronden. Deze waren met name bestemd om plaggen te steken, die in de potstal werden getransformeerd tot bemesting. Het collectieve extensieve beheer van deze gronden was volgens deskundigen niet efficiënt. Individuele exploitatie en nieuwe landbouwtechnieken zouden tot hoger rendement in de landbouw leiden. Bij de ontbinding van de marken werden de gemeenschappelijke gronden verdeeld. Maar wat moest men met de onontgonnen heidevelden? De textielbaronnen die aan het eind van de 19de eeuw hun vergaarde rijkdom wilden gaan beleggen, kochten de onontgonnen gronden op. Ze begonnen met ontginning, plantten er snel groeiend naaldhout op voor de kap en verkoop en lieten op het hoogste punt een landhuis (buitenverblijf) bouwen. Het Twentse heuvellandschap, ontstaan in de voorlaatste ijstijd, leende zich uitstekend voor deze activiteiten. Eén van die landhuizen werd gebouwd op de Hakenberg.
Fabuleus uitzicht
Textielfabrikant Blijdenstein kocht de gronden van het
Hakenberg. Hij liet de veelal woeste gronden ontginnen. In 1898
werd op het 55 ha grote landgoed, onderaan de heuvel, een boerderij
met schuur gebouwd. Een bijzondere boerderij met een "wolfskap".
Ter hoogte van de zolder zien we twee sierlijke boogjes. Eén van de
boogjes is open, zodat de kerkuil hier zijn nest kan bouwen. Een
pachter begon er een gemengd boerenbedrijf. Op de ontgonnen gronden
werden granen verbouwd en bos aangeplant, terwijl op de lager
gelegen natte gebieden de koeien graasden. Op de 54,4 m hoge heuvel
bouwde Blijdenstein een theehuis. Op zon- en feestdagen vertoefde
de familie regelmatig op het verworven landgoed om te genieten van
het uitzicht op de prachtige omgeving.
Houten villa
In 1927 liet Blijdenstein op de heuvel een chaletachtige villa
bouwen. Het theehuis werd verkocht en prijkt nu nog op het landgoed
Boerskotten bij Oldenzaal. De houten villa liet hij als bouwpakket
uit Oostenrijk komen. Er omheen werd een parkachtige tuin aangelegd
naar een ontwerp van de tuinarchitect Pieter Watten. Voor de
afwatering van het terrein, waar zich bronnen bevinden, werd onder
aan de berg een vijver aangelegd met een stuwwand. Bij de villa
hoorde ook, zoals bij veel villa's in die tijd, een ijskelder, waar
de in de winter uit de vijver gezaagde blokken ijs werden bewaard.
Ze dienden om in de zomermaanden levensmiddelen en dranken te
koelen. De huidige eigenaar heeft de ijskelder op dezelfde plek
herbouwd. Tegenover de ijskelder ligt op de oostelijke helling,
achter de boerderij, een bij de villa behorende boomgaard.
Andere buitenhuizen
Het Hakenberg is één van de vele buitenhuizen (villa's) in De
Lutte. Er is in de nabije omgeving van De Lutte geen heuveltop te
vinden zonder een buitenhuis. Markante villa's zijn bijvoorbeeld
Egheria van Ten Cate, Duivendal van Ter Kuile, Paasberg van Stork,
Poortbulten van Gelderman, Wilmersberg van Blijdenstein en de
Koppelboer van Stork.