Wat is een veenlijk?
Veen is een bodemsoort die is gevormd door een jarenlange
opeenstapeling van dode planten. Doordat planten gaan rotten wordt
de bodem zuur. De lichamen van mensen die begraven lagen in het
veen bleven daardoor behouden. De botten vergingen, maar de
leerachtige huid bleef bewaard net als de tanden, het haar en de
kleding. Veel veenlijken hebben tekenen van geweld. Een
verbrijzelde schedel of een touw om hun nek. We weten niet of die
veenlijken vermoord zijn, gestraft voor misdaden of geofferd aan de
goden. Er zijn veenlijken uit verschillende tijdsperiode gevonden.
Het oudste veenlijk (uit de Bronstijd ca. 1400 v. Chr.) van
Nederland is in Emmer-Erfscheidenveen (vlakbij Emmen) gevonden. Bij
zijn lichaam lag een mutsje van schaapshuid, een schoen van
hertenleer en stukken van een wollen onderkleed. Het veenlijk ligt
in het Drents Museum.
Het meisje van Yde
In 1897 werd er een dood meisje gevonden in het veen
bij Yde. De mensen die haar vonden schrokken zich rot. Ze verborgen
haar lichaam daarom onder een stapel heideplaggen. Daar werd het
gevonden door Aalfs. Het lichaam wordt door de mannen Aalfs en
Joosting naar de woning van de burgemeester gebracht. Joosting nam
het haar mee naar het Drents Museum. Later werd een kistje met meer
menselijke resten naar het museumin Assen gestuurd.
In het museum werd ontdekt dat het meisje al een
paar eeuwen oud moest zijn.
Na heel veel onderzoek werd duidelijk dat het meisje van
Yde ongeveer 16 jaar was toen ze in het moeras terecht kwam. De
rechterhelft van haar haar was kort geschoren. Ze was 1.40 m groot
en om haar hals het ze een wollen sjaaltje. Het meisje had een
steekwond in haar nek. Er wordt nu gedacht dat ze ongeveer 2000
geleden vermoord is. Ze zou zijn gewurgd met het koord om haar
nek.
Nadat ze werd gevonden is het meisje van Yde naar het
Drents Museum gebracht. Daar heeft Joosting haar laten indrogen. Ze
kwam drijfnat uit het veen! Maar mensen in het museum konden niet
zien hoe ze eruit zag toen ze nog leefde. Daarom heeft het Drents
Museum het hoofd van het meisje nagemaakt, ze maakten een
reconstructie. Vanaf toen kon je het veenlijk en de reconstructie
van het hoofd bekijken. Vanaf het moment dat ze tentoongesteld
werd, wilde niet iedereen het meisje
zien. Sommige mensen vonden het eng om in een museum naar een dood
persoon te kijken. Maar andere mensen komen juist speciaal voor de
veenlijken naar het Drents Museum.
Het paar van Weerdinge
Twee veenlijken werden in 1904 door een turfgraver
gevonden in het Weerdingerveen. Omdat het lijkt alsof de lijken
elkaar omhelzen, dacht men lange tijd dat het een man en een vrouw
waren. Nu weten we dat het om twee mannen gaat. De mannen leefden
in dezelfde tijd als het meisje van Yde. Eén van de mannen heeft
een gat in zijn borst waar zijn darmen uit puilen. De andere man
heeft geen zichtbare wonden.
Het lijkt erop dat ook deze mannen door geweld zijn omgekomen. Wat
denk jij dat er gebeurd is? Je kunt het paar van Weerdinge zien in
het Drents Museum.
