Het bestuur was op Ameland in handen van de erfheer. Door de erfheer werden functionarissen benoemd zoals de baljuw, schout, secretaris rentmeester enz. Ook had ieder dorp, Hollum, Ballum en Nes een eigen bestuur bestaande uit twee volmachten, twee burgemeesters en een vroedschap van 8, totaal dus per dorp 12 personen.
Tot taak van de volmachten mag gerekend worden om samen met de Baljuw en substituut Baljuw te zorgen voor een goed politie toezicht en een ieder in zijn rechten te verdedigen. Tevens verzorgen zij de gehele huishouding van Ameland zoals de kosten van de torens, kerken, scholen en wegen, de vismarkt, de bomen, de vroedvrouw en de priester. Het benodigde geld wordt verkregen door een belasting op de huizen. Na de volmachten komen in rang de burgemeesters eveneens twee in elk dorp. Buiten de vakanties moeten zij elke twee weken op woensdag rechtdag houden om in meningsverschillen tussen de burgers onderling uitspraak te doen.
Na de burgemeesters volgen in rang in elk dorp acht vroedslieden. Welke alleen in bijzondere omstandigheden samen komen met de volmachten en burgemeesters, dan heeft dus zitting een raad van twaalf en betreft het onderwerp het gehele eiland een raad van 36 personen.
De raad wordt elke twee jaar gekozen. De stemming vindt plaats tussen kerst en nieuwjaar. Tegen nieuwjaarsdag komt de verkiezingscommissie naar het dorp. Deze commissie bestaat uit de Baljuw of Substituutbaljuw en een burgemeester van de andere twee dorpen. Eerst wordt in Hollum gestemd waarna de ander dorpen volgen. De verkiezingscommissie wordt tegen de middag opgewacht door het dorpsbestuur in de plaatselijke herberg. Na de maaltijd wordt de klok geklipt, het is dan al tegen de avond, om de burgers op te roepen te komen stemmen. Deze komen naar de herberg en worden daar op bier onthaald. Daarna wordt men door de dienaars tot het gerecht geleid om hun stem uit te brengen. Na de stemming wordt men rijkelijk onthaald op voor dit doel speciaal gebrouwen bier. Na afloop van de stemming wordt een achttal opgemaakt en aan de heer voorgelegd die daaruit dan de volmachten en burgemeesters aanwijst. De kosten worden van deze verkiezingen worden van landswege betaald.
Aan het hoofd stond natuurlijk de Heer. In ieder der drie dorpen Hollum, Ballum en Nes was een college van twaalf personen, de twaalf of vroedschap genaamd. Deze werden voor 1690 ieder jaar, daarna om de twee jaar verkozen door de burgers. Dit geschiedde tegen nieuwjaarsdag, op bevel van de Heer, die voor de verkiezing een commissaris benoemde, later ten overstaan eener commissie, bestaande uit den Baljuw of zijn substituut en een burgemeester uit elk der andere dorpen.
Bestuurders van Ameland
Vrij- en Erfheer (Vrij- en Erfvrouwe) van Ameland
Ritske Jelmera ca. 1400-1450
Romke en Keimpe Donia 1450-1463
Haije Heringa 1463-1486
Pieter van Cammingha 1486-1521/'26
Wytso van Cammingha 1521/'26-1552
Pieter II van Cammingha 1552-1575
Sicco van Cammingha 1575-1624
Pieter III van Cammingha 1624-1638
Wytso II van Cammingha 1638-1641
Watso van Cammingha 1641-1668
Frans Duco van Cammingha 1668-1680
Rixt van Donia 1680-1681
Fam. Schwartzenberg thoe Hohenlansberg 1681-1704
Johan Willem Friso 1704-1711
Prins Willem IV 1711-1751
Prins Willem V 1751-1795
Na de Franse bezetting in 1814 dragen de Nederlandse vorsten Van Oranje-Nassau deze titel.
Secretarissen:
Mr. Lodewijck de Munter 1601-1604
Hoyte Seerps Bongha 1606-1617
Folperus Laeses Baardt 1619-1637
Suffridus* Joannis 1638-1648
Hillebrandt Obbes 1649-1666
Menszo G. Bueckama 1667-1679
Eduardus Neuhusius 1679-1696
Georgius Lansbach 1696-1700
Rentmeesters:
Gerbrandus Metz 1705-1727
Campegius van der Straten 1726-1761
Pieter van der Straten 1761-1762; 1772–1779
Michiel Wetzens 1763–1772
Isak Polet 1780-1785
(plaatsvervanger van Hans Willem van Plettenburg)
Jhr. Julius van Burmania 1786 – 1799
Willem Aufmorth, genaamd Oppenorth 1800 – 1805
G.F. van Asbeek 1806 – 1811
Sorgdrager schrijft: ‘in ;t begin van Augustus 1806 is alhier gekomen ons Drost de Heer G.F. van Asbeek met een Rentmunt in plaats van Willem Oppenoort.
Grietmannen/Burgemeesters;
Walraven Robert Jacob Dirk baron van Heeckeren 1816 – 1837
Sorgdrager schrijft; op 26 april 1815 is op Ameland de nieuwe Rentmeester en strandvoogd aangekomen De Heer W.R..J.D. van Heeckeren.
Daniël Wigbold Crommelin baron van Heeckeren 1837 – 1888
Daniël Jan Wigbold baron baron van Heeckeren 1888 – 1894
Roelof Brinkhuis 1894 – 1898
Jacobus Adrianus Drijber 1898 – 1901
Hendrik Kuipers 1901–1906
Johan Benjamin William Bolomey 1906–1942
Boudewijn Bakker 1942–1945
Roel Walda 1945–1955
Ferdinand Gustaaf Adolf Huber 1955-1962
Johannes Siderius 1962-1973
Pieter Zevenbergen 1973-1976
Johannes Herman Lesterhuis 1976-1985
Michiel Zonnevylle 1985-1994
Roel Cazemier 1994-2000
Paul Verhoeven 2000-2006
Albert de Hoop 2006-2018
Gerard van Klaveren (waarnemend burgemeester) 2018-2020
Leo Pieter Stoel 2020 tot heden
Lees meer: https://www.amelanderhistorie.nl/products/bestuur/