Pieter Bruegel de Oude

Bijnaam: Pieter den Drol

Een grote uitzondering in deze hele renaissancistische periode was Pieter Bruegel de Oude (ca. 1525/30-1569). Deze Vlaamse schilder kende de Italiaanse stijl, maar wees deze heel bewust af. Hij woonde in Antwerpen en maakte voornamelijk werk voor verzamelaars van zijn kunst. ‘Recht door zee en lompe voorstellingen van het dagelijks leven’ noemt het boek Algemene Kunstgeschiedenis (Fleming, 2009) zijn voorstelling van de seizoenen. Een contrast met de elegantie van de Italiaanse stijl.

Het schilderij 'de oogst' roept de brandende hitte van een nazomerdag op. Er is een weids landschap te zien met diverse personen die werken of aan het eten zijn. Het landschap is gedetailleerd en keurt zacht af tegen het felgele koren. Het luchtperspectief (door het gebruik van kleur diepe in het schilderij laten ontstaan) leerde Bruegel van de Italianen. De morele boodschap die Bruegel wil overbrengen is die van het contrast tussen overvloed van de natuur en de nietigheid van de mens.

Bruegel schilderde ook 'de blinde leidt de blinden' (1568). De blinden doen 'sullig' aan door hun verwarde blik en strompelende houding. Bruegel verhief de mens niet in zijn schilderijen, maar hij lijkt de nadruk te leggen op vergankelijkheid van de mens. Hij was officieel katholiek, maar hij naderde dichter tot het protestantisme dan enig andere kunstenaar uit die eeuw, Dürer en Holbein uitgezonderd.