Benodigdheden
Groep 5-6
- Docentenhandleiding - Karel_de_Grote_5_6_Handleiding.pdf
- Werkblad - Karel_de_Grote_5_6_Werkblad.pdf
- Bijlage A - Karel_de_Grote_5_6_Bijlage_A.pdf
- Bijlage B - Karel_de_Grote_5_6_Bijlage_B.pdf
Groep 7-8
- Docentenhandleiding - Karel_de_Grote_7_8_Handleiding.pdf
- Werkblad - Karel_de_Grote_7_8_Werkblad.pdf
(alle documenten kunnen opgeslagen worden via de rechtermuisknop)
En verder
- Computer met tekstverwerkingsprogramma
- Internet
- Voor elke leerling een werkblad
- Voor groep 5-6: bijlagen A en B per tweetal
- Per leerling twee kleurpotloden en een elastiekje
Leerdoelen
- De leerlingen leren over Karel de Grote als groot man, koning en krijgsheer, bedenker van het leenstelsel en stimulator van het onderwijs.
- De leerlingen leren over verschillende lettertypen en ervaren waarom wij op een bepaalde manier leren schrijven.
- Groep 5-6: De leerlingen leren zich verplaatsen in de hoofdrolspelers van het verhaal.
- Groep 7-8: De leerlingen leren over de functie van een handtekening, ontwerpen er zelf één en passen het toe in een officieus document.
- Groep 7-8: De leerlingen leren over het leenstelsel en passen dit principe toe in de klas.
- Extra: de leerlingen realiseren zich welke afstanden Karel aflegde naar zijn verschillende paleizen en zien het verschil met onze vervoersmogelijkheden.
- Extra: de leerlingen maken kennis met de architectuur van het oude Rome en passen dit toe in een eigen ontwerp.
Lesactiviteiten
Introductie
Bespreek klassikaal de vensterplaat en bekijk daarna de canonclip over Karel de Grote. Vergelijk de informatie uit de canonclip met de informatie de leerlingen zelf hebben ontdekt in de vensterplaat.
Kern
- In tweetallen maken van de vragen en opdrachten op het werkblad. Let op: opdracht 4 (groep 5-6) begint klassikaal met het voorlezen van het verhaal over Karel en Elegast.
- Eén van de 3 extra opdrachten, ter verdieping of verbreding van het onderwerp.
Afsluiting
- bespreking van het werkblad
- bespreking van de door leerlingen gemaakte producten
- ervaringen van de kinderen bespreken, bijvoorbeeld aan de hand van de 'sleutelvragen' in de canonclip voor groep 5/6 of 7/8.
Illustratieverantwoording
Vensterplaat
Illustrator: Jan Lieffering
Informatieblokjes
1 Koning Karel: Ideaalbeeld van Karel de Grote door Albrecht Dürer, ca. 1511. (Collectie Germanisches Nationalmuseum, Neurenberg).
2 Tot keizer gekroond: Zilveren penning uit de tijd van Karel de Grote, tussen 804-814. Karel staat hierop afgebeeld als een Romeinse keizer. (Collectie Cabinet des Médailles, Parijs).
3 Vader van Europa: Landschap met Karel de Grote, Hieronymus Wierix, 1563 - voor 1619. (Collectie Rijksmuseum, Amsterdam)
4 Trouwe leenmannen: Een leenman brengt een eerbetoon aan zijn leenheer. Middeleeuwse miniatuur. (Collectie Archives Départementales Perpignan).
5 Wie schrijft die blijft: Handtekening van Karel de Grote onder een oorkonde uit het jaar 790. (via Wikimedia Commons).
6 Karels einde: Reconstructie van Karels palts in Aken. (Door Ernst Klett Verlag, Stuttgart, www.klett.de).
7 Hoofdstad Aken: Dom van Aken met in het midden de paltskapel. (via Wikimedia Commons).
8 Spannende ridderverhalen: Karel de Grote en de zwarte ridder. Houtsnede uit een 14de-eeuwse gedrukte versie van Karel en Elegast: Coninck Karel ende Elegast. Een schone ghenuechlijcke historie om te lesen. (Brussel, Koninklijke Bibliotheek Albert I, Brussel, II 54948 A L.P.).
9 Witte olifant: Een witte krijgsolifant op een Spaanse muurschildering uit de 12de eeuw. (via Wikimedia Commons).
Werkbladen 5-6/7-8
- Tekening Karel de Grote (Angela Manders)
- Kaart Frankische Rijk (www.geschiedenisbeleven.nl)
- Luxeuil Minuscule (Newberry Library)
- Caroline Minuscule (Newberry Library)
- Prent Karel de Grote krijgt goddelijke opdracht (via www.literatuurgeschiedenis.nl)
- Handtekeningen (Wikimedia Commons)