-
Anne Frank
Anne Frank wordt in 1929 in Duitsland geboren. Ze is een Joods
meisje. Als ze vier jaar oud is wordt Hitler de baas in Duitsland.
Hij haat Joden. De Joden daar worden steeds slechter behandeld.
Daarom vlucht Anne, samen met haar ouders en zus, in 1933 naar
Amsterdam.
-
Het dagboek van Anne Frank
Het dagboek van Anne Frank is misschien wel het beroemdste
dagboek ter wereld. Anne krijgt het cadeau van haar ouders als ze
dertien jaar wordt. Het is het eerste dat ze inpakt als ze naar het
Achterhuis vertrekt. In het dagboek schrijft ze over de periode dat
ze moet onderduiken voor de Duitsers.
Anne Frank schrijft bijna elke dag in haar dagboek. Ze noemt
haar dagboek Kitty. Ze vertelt Kitty alles wat ze in het Achterhuis
meemaakt. Ze schrijft over wat haar vrolijk, verdrietig en bang
maakt. Het dagboek is eigenlijk haar beste vriendin.
Anne wil later héél graag schrijfster worden. Ze droomt ervan
dat haar dagboek wordt uitgegeven. Anne overleeft de oorlog niet.
Ze sterft in een concentratiekamp in 1945. Ze is pas vijftien jaar
oud.
Maar de droom van Anne komt wel uit: in 1947 wordt haar dagboek
een echt boek. Het krijgt de titel Het Achterhuis. Anne en haar boek worden wereldberoemd.
-
Iedere Jood een Jodenster
In mei 1940 wordt Duitsland de baas in Nederland. Er komen
allemaal wetten die van de Joden aparte
mensen maken. Ze mogen niet meer overal werken en veel plekken
zijn voortaan voor hen verboden. Vanaf mei 1942 moeten alle Joden
op hun jas een gele ster dragen met het woord 'Jood' erop.
Een Jodenster is een gele stoffen ster met het woord 'Jood'
erop. De ster moet goed zichtbaar op de kleding gedragen worden. Zo
kunnen Joden op straat meteen herkend worden.
Maar het wordt nog erger. Vanaf juli 1942 beginnen de Duitsers
de Nederlandse Joden weg te voeren naar Oost-Europa. Alle Joodse
gezinnen moeten hun koffers pakken om daar te gaan werken. Ze
worden van huis opgehaald en op de trein gezet naar het
concentratiekamp Westerbork in
Drenthe.
Van daaruit worden ze naar vernietigingskampen
in Oost-Europa gebracht. Meer dan 100.000 Joodse mannen, vrouwen en
kinderen uit Nederland zijn daar vermoord.
-
Het Achterhuis
In 1942 wordt het leven voor Joden in Nederland te gevaarlijk.
Anne en haar familie duiken onder, op de Prinsengracht in
Amsterdam. Dit is het kantoor van vader Otto. Niemand weet dat aan
de achterkant van dit huis nog een huis staat: het Achterhuis. Dit
wordt de schuilplaats van Anne en haar familie.
De familie Frank deelt het Achterhuis samen met meneer en
mevrouw Pels en hun zoon Peter. Later komt er nog een achtste
onderduiker bij: tandarts Pfeffer.
Als Anne een paar dagen is ondergedoken, schrijft ze uitvoerig
over hoe het Achterhuis eruit ziet. (Klik hier en Anne stelt het Achterhuis zelf aan je
voor.)
Anne voelt zich ontzettend opgesloten in het Achterhuis. Ze moet
doodstil zijn. Vooral overdag op kantoordagen als er mensen in het
bedrijf zijn. Ze is voortdurend bang om ontdekt te worden. Ze
schrijft hierover in haar dagboek:
Het benauwt me ook meer dan ik zeggen kan dat we nooit naar
buiten mogen. En ik ben erg bang dat we ontdekt worden en dan de
kogel krijgen.
Je kunt het Achterhuis zelf gaan bezoeken. Het Anne Frank
Huis is nu een museum waar ieder jaar heel veel mensen naartoe
gaan.
-
Een boekenkast met een geheim
Aan de achterkant van het kantoor van Otto Frank staat nog een
huis: het Achterhuis. Hier zit Anne samen met haar vader, moeder,
zus en nog vier anderen verstopt! Om er voor te zorgen dat niemand
de trap ontdekt die naar het Achterhuis leidt, wordt er een
draaibare boekenkast voorgezet.
Meer dan twee jaar lang zit Anne in het Achterhuis ondergedoken.
Dan gebeurt waar Anne steeds al zo bang voor is. Anne en de andere
onderduikers worden verraden en opgepakt. Ze worden op transport
gezet naar kamp Westerbork.
Vanuit Westerbork worden ze weggevoerd naar concentratiekamp
Auschwitz in Polen. Anne en Margot gaan later naar concentratiekamp
Bergen-Belsen. De ouders van Anne moeten in Auschwitz blijven.
Anne en Margot sterven in Bergen-Belsen door uitputting en door
ziekte. Anne is dan vijftien jaar. Haar moeder en de andere
onderduikers worden ook vermoord. Alleen Otto Frank, de vader van
Anne blijft leven.
-
De kamer van Anne
In het Achterhuis deelt Anne haar kamer met haar zus Margot. Het
is een klein kamertje. Maar dat Anne en Margot samen hun eigen
kamer hebben, is voor veel onderduikers al heel bijzonder. Om het
wat gezelliger te maken, plakt Anne plaatjes van filmsterren en
danseressen aan de muur. Hier schrijft ze ook vaak in haar
dagboek.
Na een tijdje komt ook de Joodse tandarts Frits Pfeffer in het
Achterhuis wonen. Om plaats te maken, verhuist Margot naar de kamer
van haar ouders. Anne deelt vanaf dat moment haar kamer met
Pfeffer.
Eerst vindt Anne het geen probleem om haar kamer met de tandarts
te delen. Maar later ergert ze zich steeds meer aan hem. Ze krijgen
ruzie over het bureautje in de kamer.
Aan dat kleine tafeltje schrijft Anne het liefst in haar
dagboek. Het is er veel rustiger dan in de gemeenschappelijke
ruimte.
Maar Pfeffer wil de kamer en het kleine tafeltje eigenlijk
helemaal voor zich alleen hebben. Anne mag er van hem alleen zitten
als hij er zijn middagdutje doet. Dat heeft hij zelf zo
besloten.
Anne vindt dat natuurlijk helemaal niet eerlijk. Ze schrijft in
haar dagboek dat ze moeite heeft Pfeffer "geen klap voor zijn snuit
te geven".
Anne wil twee middagen hebben waarop zij aan het tafeltje mag
schrijven en werken. Maar Pfeffer wil daar niks van weten. Pas als
Annes vader met hem gaat praten, krijgt Anne haar zin. Frits
Pfeffer is zo boos dat hij een tijdje niet meer met Anne praat.
-
Otto Frank
Anne is dol op haar vader Otto Frank. Hij is de enige die de
oorlog overleeft. De andere onderduikers uit het Achterhuis sterven
in een concentratiekamp. Als de oorlog voorbij is keert Otto terug
naar Amsterdam.
Otto krijgt van Miep Gies het dagboek van Anne. Miep Gies is de
vrouw die Anne en de andere onderduikers bij het onderduiken heeft
geholpen. Toen ze werden opgepakt, heeft Miep het dagboek van Anne
gevonden en al die tijd bewaard. Pas als ze zeker weet dat Anne
niet meer leeft, geeft Miep het aan Otto.
Otto durft het dagboek niet meteen te lezen. Maar uiteindelijk
leest hij het toch. Hij besluit om van het dagboek een boek te
maken. Dat was namelijk de grootste wens van zijn dochter Anne. Ook
vindt Otto het heel belangrijk dat de mensen zelf kunnen lezen over
wat er allemaal met Joden is gebeurd in de oorlog.
-
Edith Frank
Dit is Edith Frank, de moeder van Anne. Tijdens het onderduiken
heeft Anne vaak ruzie met haar. Anne schrijft in haar dagboek:
"Mijn moeder is wel een voorbeeld in de meeste dingen voor mij,
maar juist een voorbeeld zoals ik het niet moet doen!"
-
Margot Frank
Margot Frank is de zus van Anne. Ze is drie jaar ouder dan Anne.
Anne en Margot zijn héél verschillend. Anne is druk en vrolijk.
Margot is stil en serieus. Margot houdt vooral van lezen en
leren.
In 1942 krijgt Margot een oproep, net als alle andere
zestienjarige Joodse jongens en meisjes in Nederland. In de oproep
staat dat ze verplicht moet komen werken in Duitsland. Als ze dat
niet doet, wordt ze opgepakt door de Duitsers.
De familie Frank besluit nu niet langer meer af te wachten. Het
is niet meer veilig! Ze duiken onder in het bedrijf van Otto Frank
aan de Prinsengracht in Amsterdam.
-
Peter van Pels
Dit is Peter van Pels. Ook hij zit ondergedoken in het
Achterhuis, samen met zijn ouders. Als Anne Peter pas ontmoet,
schrijft ze in haar dagboek over hem dat hij een "tamelijk saaie en
verlegen slungel" is. Maar later denkt ze daar heel anders over. Ze
wordt verliefd op hem!
-
Miep Gies
Miep Gies is secretaresse voor het bedrijf van Annes vader.
Samen met drie andere medewerkers van het kantoor helpt ze Anne en
de andere onderduikers. Ze zorgt voor spullen zoals eten, kleding,
toiletspullen en boeken. Dat is heel gevaarlijk, want op het helpen
van onderduikers staan hele zware straffen.
Ruim twee jaar helpt Miep Anne en de andere onderduikers. Dan
gebeurt waar iedereen al die tijd al zo bang voor is: Anne en de
andere duikers worden verraden, opgepakt en weggevoerd. Miep vindt
het dagboek van Anne. Samen met Bep Voskuil, een van de andere
helpers, zorgt ze ervoor dat de Duitsers het dagboek niet te pakken
krijgen.
Maar Anne overleeft de oorlog niet. Daarom geeft Miep het
dagboek na de oorlog aan Otto Frank, de vader van Anne. Hij besluit
om van het dagboek een boek te maken. Het krijgt de titel "Het
Achterhuis".
Miep vindt het belangrijk dat Anne herdacht wordt en dat
iedereen weet wat er met haar gebeurd is. Heel haar leven zet ze
zich daarvoor in. Miep Gies is heel oud geworden, maar liefst 101
jaar!
-
Voedselbonnen
Dit zijn voedselbonnen uit de Tweede Wereldoorlog. Deze bonnen
worden uitgedeeld om het kleine beetje eten dat er is, eerlijk te
verdelen. Op de bonnen staan nummers en wat je ervoor kunt krijgen.
Maar dan moet je wel snel zijn, anders is het al op.
Vensterplaat Anne Frank. Voor docenten: Vensterles groep 5-8. Illustratie: Dirk van der Maat.