Bukman werd veelal met dezelfde problemen geconfronteerd als zijn voorganger Schoo en zetten de koers van Schoo dan ook veelal voort. In zijn beleidsnota zetten Bukman de noodzaak tot een coherent beleid voor structurele armoedebestrijding centraal. Daarnaast keek de nota terug op de ervaringen met hulpbeleid in het verleden.
Het schuldvraagstuk maakten dat in het bilaterale hulpbeleid meer aandacht werd gevraagd voor betalingsbalansproblematiek en aan niet-projectgebonden hulpvormen. Daarnaast ontwikkelde Nederland een initiatief waarmee extra hulp voor de allerarmste landen te verwerven, maar dit plan wordt nooit uitgevoerd door gebrek aan steun.
Zowel Bukman als Schoo wilde om begrotingstechnische redenen het systeem schenkingen en leningen omvormen tot een systeem van schenkingen. Het directoraat-generaal voor Buitenlandse Economische betrekkingen bij Economische Zaken was hier niet blij mee. Op het hoogste niveau werd uiteindelijk besloten om beiden stelsels naast elkaar te hanteren.
De focus van het Nederlandse beleid kwam te liggen op de plattelandsontwikkelingen en industriële ontwikkelingen in 10 programmalanden in twee regio’s. Nieuwe procedures en uitvoeringswijzen moest de effectiviteit verhogen. Bukman zetten het beleid van Schoo voort die 18 sectorlanden aanmerkten en deze op ad hoc basis steun verleende. Hiermee verdween de formele ontwikkelingsrelatie tussen Nederland en de landen die ze hielpen en ook was er niet langer een overkoepelend landen beleid. Dit paste binnen de internationale tendens die zijn focus had verlegd naar het functioneren van de marktsector in ontwikkelingslanden. Deze ontwikkeling lag in het verlengde van de groei van het neoliberalisme en de dominante positie van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank. Deze organisatie keerde leningen uit in ruil voor structurele aanpassingsprogramma’s zoals het bezuinigen op overheidsuitgaven, het openstellen van de markt voor buitenlandse bedrijven en een economische hervorming waarbij de focus werd verlegd naar de export van grondstoffen.
Armoedebestrijding bleef ook onder Bukman een centraal thema binnen het ontwikkelingsbeleid. De positie van de vrouw kreeg hierbij extra aandacht tijdens het ministerschap van Schoo en deze focus werd voortgezet onder Bukman.
Bronnen:
Nota:
Extra Bronnen:
- Jaarverslag Ontwikkelingssamenwerking - Feiten en achtergronden van het Nederlandse beleid 1988, * (1988), NICC collection, A00784
