Aanvankelijk is het landgoed Groevenbeek één geheel. In 1894 wordt het verdeeld in landgoed Oud Groevenbeek en landgoed Nieuw Groevenbeek. De verkeersweg (Putterweg) tussen Ermelo en Putten vormt de scheiding tussen beide landgoederen.
Oud Groevenbeek
Het landgoed Oud Groevenbeek is aanvankelijk een gebied met sprengen, een watermolen en een boerderijtje. In 1870 wordt het boerderijtje vervangen door een eenvoudig landhuis. Dit doet ruim 30 jaar dienst. Jacob Hendrik van Schermbeek geeft in 1907 een architectenbureau uit Harderwijk de opdracht een ruimere villa te bouwen. In 1908 vindt de oplevering plaats van de villa in Jugendstil. Niet ver van het landhuis staan een boerderij met bakhuis, het koetshuis en een uniek washok. Het landgoed is lange tijd ‘selfsupporting’. Het heeft een eigen boomgaard, moestuin en watertoren. Onderin de watertoren is een eigen gasfabriekje.
Pieter Adriaan van Schermbeek
De jongste zoon Pieter Adriaan van Schermbeek neemt het beheer van het landgoed over na het overlijden van zijn vader. In 1946 erft hij het landgoed. Financieel wordt het steeds moeilijker om het landgoed te onderhouden. In 1968 koopt Natuurmomenten het landgoed. Er geldt één voorwaarde voor de overname. Het echtpaar Van Schermbeek mag in het landhuis blijven wonen tot hun overlijden. Op 24 februari 1980 overlijdt Pieter Adriaan van Schermbeek en twee jaar later zijn vrouw. Beiden liggen op het landgoed begraven.
Herstelplan Oud Groevenbeek
In 1991 maakt Natuurmonumenten een herstelplan om het landgoed te behouden. Renovaties van de tuinen, buiten- en binnenzijde van het landhuis vinden plaats. Bij de laatste renovatie zijn er 5 landgoedsuites ondergebracht in het landhuis. Ook aan de bezoekers van het landgoed is gedacht. Op 6 juni 2015 opent een theehuis de deuren voor koffie, thee, frisdrank en een koek. Op de laatste vrijdag van de maand augustus kunnen jong en oud genieten van een gratis klassiek zomeravondconcert.
Nieuw Groevenbeek
Nieuw Groevenbeek is een particulier landgoed. In 1895 komt het landgoed onder beheer van Wijnanda Vos-Jongeneel. Op het landgoed Nieuw Groevenbeek staan naast een boerderij en schaapskooi een aantal authentieke, veelal houten, recreatiehuizen uit het begin van de twintigste eeuw. De huizen staan verspreid over het landgoed. Het is de enige goed bewaarde vakantienederzetting uit de beginperiode van het toerisme en de recreatie op de Veluwe. In de periode van de Eerste Wereldoorlog staat de exploitatie in het teken van de mobilisatie. Veel gasten vluchtten, maar anderen zoeken juist toevlucht. Op Nieuw Groevenbeek wonen onder andere Belgische vluchtelingen en Belgische en Nederlandse officieren. Het beheer van het Nieuw Groevenbeek is momenteel in handen van de Stichting tot instandhouding van landgoed Nieuw Groevenbeek. De stichting is in het leven geroepen door nazaten van Wijnanda Vos-Jongeneel.
Bronnen en verder lezen:
- Landschappenfietsroute door de gemeente Ermelo – Natuur- en Milieuplatform Ermelo – uitgave 2001
- Groevenbeekwandelroute – Natuur- en Milieuplatform Ermelo – uitgave 2008
- De Stentor van 4 april 2009 – pagina 36 – Landgoed Oud Groevenbeek is meer dan het oog laat zien
Rechten
Canoncommissie Ermelo, 2022, CC-BY-NC
