Geallieerden
Vanaf september 1944 wordt Nederland stukje bij beetje bevrijd van de Duitse bezetting. Vanwege de oorlogshandelingen worden in oktober circa 600 evacués uit Gennep en omgeving tijdelijk ondergebracht bij boeren rond Vleuten en De Meern. Zolang het noorden van het land niet is bevrijd, kunnen zij niet naar huis terugkeren.

Bevrijding
In de dagen voor de bevrijding zijn er voedseldroppings boven Lage Weide en bewoners zitten op hun dak om het te bekijken. Op 5 mei 1945 komt een einde aan vijf jaar Duitse bezetting. De rood-wit-blauwe vlaggen worden gehesen en portretfoto’s van leden van het koninklijk huis verschijnen in de etalages in Vleuten en De Meern. De bevolking is uitgelaten en viert uitbundig feest. In Haarzuilens valt een uur na de Duitse capitulatie nog een laatste oorlogsslachtoffer als een SS-soldaat vanuit het poortgebouw een onschuldige voorbijganger doodschiet.

Aan het begin van de bezetting tellen de gemeenten Haarzuilens, Vleuten, Veldhuizen en Oudenrijn samen 8 Joodse inwoners. Van deze personen overleeft slechts één de oorlog. De andere zeven komen om in of op weg naar een vernietigingskamp.

Monumenten
In Vleuten, De Meern, Haarzuilen en Leidsche Rijn staan diverse oorlogsmonumenten waar jaarlijks op 4 mei de slachtoffers van de bezetting worden herdacht.