Vincent van Gogh

Kunstenaar
Vincent van Gogh wordt in 1853 in het Brabantse dorp Zundert geboren. Op jonge leeftijd reist hij al veel door Nederland en Europa. Na talloze baantjes en een gestrande studie kiest Van Gogh uiteindelijk voor een kunstenaarsbestaan. Hij neemt schilderles en tekent veel. In 1885 maakt hij in Nuenen het beroemde schilderij De aardappeleters. Het is een somber en donker portret van een boerenfamilie. Deze schilderstijl en het thema van het leven en lijden van gewone mensen zijn typerend voor Van Goghs vroege werk.

Het jaar daarop vertrekt hij naar Parijs, de stad waar veel mensen bezig zijn met vernieuwing van de schilderkunst. Zijn broer Theo is hier kunsthandelaar en laat hem kennismaken met schilderijen en tekeningen van Franse impressionisten. Deze schilders gaan verfijnder om met licht en kleur dan Van Gogh gewend is. Het inspireert hem om te gaan experimenteren: zijn werk wordt kleurrijker en hij begint te schilderen met zijn later zo beroemd geworden korte penseelstreek. Ook verzamelt hij Japanse houtsneden; de invloed ervan is terug te zien zijn in zijn latere werk.

In 1888 huurt Van Gogh een atelier in Zuid-Frankrijk: het ‘Gele Huis’ in Arles, beroemd geworden door zijn schilderij ervan. Aan zijn zus Wil schrijft hij dat de uitbundige natuur van het zuiden vraagt om een nieuwe manier van schilderen: ‘Absoluut kleurig: hemelsblauw, roze, oranje, vermiljoen, hoog geel, heldergroen, helder-wijnrood, violet.’ Hij schildert vaak landschappen en, omdat hij geen geld heeft voor een model, veel zelfportretten.

Ziekte en dood
Het leven van Van Gogh wordt getekend door onrust, liefdesverdriet en geldzorgen. Met zijn kunstenaarsvrienden maakt hij vaak ruzie. Als kunstenaar Paul Gauguin bij hem is, loopt een conflict zo uit de hand dat Van Gogh hem bedreigt met een scheermes. Niet veel later snijdt Van Gogh – per ongeluk of expres – een stuk van zijn eigen linkeroor af. Op een aantal zelfportretten zie je hem met zijn oor in het verband. Van Gogh krijgt steeds meer last van psychische problemen. Hij laat zich een tijd opnemen in een psychiatrische inrichting, waar hij beroemde schilderijen maakt van cipressen en de sterrennacht. Op 27 juli 1890 loopt hij een korenveld in en schiet zichzelf in de borst. Hij overlijdt twee dagen later.

Wereldberoemd
Pas na zijn dood begint hij bekender te worden. Aan de ene kant is dat vanwege zijn schilderijen, want die zijn krachtig, kleurig en eigenzinnig. Aan de andere kant wekt zijn levensverhaal veel interesse: hij is het schoolvoorbeeld van de even geniale als eenzame kunstenaar. Bovendien laten veel latere schilders zich door zijn werk inspireren.

Vincent van Gogh is nu wereldberoemd. Ieder jaar komen ongeveer twee miljoen bezoekers naar het Van Gogh Museum in Amsterdam. Meer dan 80 procent van die bezoekers komt uit het buitenland. Zijn werk is ook in collecties van andere musea te vinden, zowel binnen als buiten Nederland. Tegenwoordig is Vincent van Gogh zo’n gewaardeerde kunstenaar dat zijn werk veel geld waard is. In 2017 wordt zijn schilderij Boer in een veld bij veilinghuis Christie’s geveild voor bijna 70 miljoen euro.