Zuiderzeestraatweg

De Zuiderzeestraatweg is een belangrijke weg voor de ontsluiting van Ermelo. Tot de komst van deze weg wordt de onverharde Oude Arnhemsekarweg gebruikt voor het reizen naar Harderwijk, Putten en de buitenwereld. Door de aanleg van de snelweg A28 halverwege de twintigste eeuw is het belang van de Zuiderzeestraatweg niet zo groot meer.

Aanleg Zuiderzeestraatweg

Op 9 maart 1827 neemt koning Willem I het besluit om de weg tussen Amersfoort en Zwolle aan te leggen. Het is een enorme klus om de vijf meter brede klinkerweg te bestraten. De klinkers worden in honderd drieënzestig ladingen gelost in Nijkerk. Op het nieuwe traject van de weg bevindt zich het oude kerkhof rondom de Oude Kerk. Een groot deel van het kerkhof wordt geruimd voor de aanleg van de Zuiderzeestraatweg.

Tolheffing

De kosten komen ongeveer op 400.000 guldens, maar de beraming wordt overschreden. De daadwerkelijke kosten zijn bijna het dubbele, namelijk zevenhonderdduizend guldens. Het Rijk geeft voor een deel subsidie en de rest wordt terugverdiend met tolheffing. Langs het hele traject zijn veertien tollen opgericht, waarvan twee in Ermelo. Eén tol bij Groevenbeek en één tol in Tonsel bij de herberg de Vliegende Vlooi. In 1899 vervallen de tollen.

Naam van de straat

Vanaf 1830 gebruiken de mensen de Zuiderzeestraatweg. Op dat moment is het de langste rijksweg van Nederland. Het is in die tijd ook de belangrijkste  hoofdverbinding tussen de plaatsen Amersfoort en Zwolle. De weg loopt langs de vroegere Zuiderzee. Hieraan heeft de weg zijn naam te danken. De Zuiderzee heet nu Veluwemeer.

Veranderingen straatnaam

Voor de ontwikkeling van de plaatsen aan de Zuiderzeestraatweg is de weg belangrijk geweest. Een deel van de rijksweg heet vroeger in Ermelo ‘Dorpsstraat’. Dit is de winkelstraat van Ermelo, totdat dit winkelgebied wordt overvleugeld door de winkels in de Stationsstraat.

Niet alleen in Ermelo verandert de straatnaam . Ook in andere plaatsen is de straatnaam vervangen door een andere naam. Dit vereenvoudigt  de adressering en bezorging van de post. Vanuit Harderwijk heet de weg in Ermelo de Harderwijkerweg en gaat richting Putten over in de Putterweg (voorheen Rijksweg). Een paar stukken hebben nog de oorspronkelijke naam, bijvoorbeeld bij Hierden en het laatste gedeelte van de weg richting Zwolle.

Straat minder belangrijk

Het belang van de weg is niet meer zo groot door de komst van de snelweg A28 in de tweede helft van de twintigste eeuw. De A28 ontlast de plaatsen aan de drukke Zuiderzeestraatweg. Er is weinig over van de Zuiderzeestraatweg. De klinkers zijn verdwenen. De hoofdverbinding is onderbroken door diverse rondwegen om de dorpen heen.

 

Bronnen en verder lezen:

  • Rond Ermel’s Wehme – F.R. Elema en H.J. van Beek – uitgave 1955
  • Ermelo – hoe het was, hoe het geworden is – H.J. Langman – uitgave 1975
  • Mededelingenblad Oudheidkundige Vereniging Ermeloo nr. 1 – uitgave 1992
  • Mededelingenblad Oudheidkundige Vereniging Ermeloo nr. 3 – uitgave 1993
  • Ermelose Almanak – uitgave 2001

 

Rechten

Canoncommissie Ermelo, 2022, CC-BY-NC