Archeologisch onderzoek pottenbakkersoven
Bij de bouw van de busremise van de Veluwse Auto Dienst zijn in 1954 al vondsten gedaan die wijzen op resten van een aardewerkproductieplaats. Pas na de sloop van de VAD-garage is er gelegenheid voor archeologisch onderzoek. Tijdens de graafwerkwerkzaamheden komen meerdere kleine pottenbakkersovens in beeld. Ruim 1500 kilo scherven zijn tijdens de graafwerkzaamheden geborgen.
Scherven van het aardewerk
De werkgroep archeologie van de Oudheidkundige Vereniging Ermeloo steekt veel tijd en energie in het wassen, selecteren en documenteren van duizenden scherven. Het onderzoek naar de scherven leert ons dat Ermelo rond 1300 een pottenbakkerscentrum heeft met een regionale afzetmarkt.
Kleur aardewerk
De pottenbakkersovens produceren aardewerk met blauwgrijs van kleur. De blauwgrijze kleur komt door de samenstelling van de lokaal gewonnen klei en de baktemperaturen (circa 800 graden) die in de oven worden bereikt. Ook het gebruik van weinig zuurstof speelt hierbij een rol.
Assortiment
Rondom de ovens zijn de duizenden scherven als afval achter gelaten. Soms in kuilen, maar ook gewoon achter gelaten op het maaiveld. De grote hoeveelheid scherven maakt het mogelijk een goed beeld te verkrijgen van het soort en type aardewerk dat hier is geproduceerd, zoals kookpotten met een bolle onderkant, kommen, kannen, bakpannen, kaarsentrekbak. Hiermee zijn kaarsen gemaakt. Het is wel opvallend dat de pottenbakkerij niet langer dan 25 jaar heeft gefunctioneerd. Dat kan te maken hebben met de opkomst van grotere pottenbakkerscentra die echt productie-aardewerk zijn gaan produceren. Hoewel al het geproduceerde aardewerk grijs van kleur is, doet dat niets af aan het feit dat Ermelo als regionaal pottenbakkerscentrum kleur heeft gegeven aan de middeleeuwse geschiedenis van de Veluwe!
Bronnen en verder lezen:
- N.L Jaspers en M.H. Wispelwey, Misbaksels uit Ermelo, Productieafval van een middeleeuwse pottenbakker (circa 1300) (Zaandijk, 2020).
Rechten
Canoncommissie Ermelo, 2022, CC-BY-NC
