Komgronden en ruilverkaveling

Nieuwe welvaart in de Betuwe

Na de Tweede Wereldoorlog staat het in versneld tempo ontwikkelingen van achtergebleven gebieden hoog op de landelijke politieke agenda. Door de moeilijk te bewerken komgronden te ontginnen, wordt het Rivierengebied een groot oppervlak aan landbouwgrond, boomgaarden en grasland rijker. Dit zal, zo is de verwachting, de welvaart niet alleen hier maar in heel Nederland verhogen.

Een 'Komgrondencommissie' wordt ingezet om de problemen in kaart te brengen en zich in te zetten voor streekverbetering en voorlichting. De financiering van dit enorme project is mede mogelijk doordat een beroep kan worden gedaan op de Marshallhulp.

Voorlichting

De commissie concentreert zich niet alleen op de landbouw, ook cultureel en maatschappelijk zijn zij bijzonder actief. Voor jonge boeren organiseren zij lessen in verbeterde bedrijfsvoering, voor vrouwen contactavonden, excursies en voorlichting over het 'nieuwe wonen'. Op een woningtentoonstelling in het Nutsgebouw in Buren wordt huishoudelijke voorlichting gegeven en worden de nieuwste inzichten op het gebied van woninginrichting getoond.

Hooibergen

De ontginning van de gronden gaat gepaard met een grote ruilverkavelingoperatie. Versnipperde stukken land worden opnieuw ingedeeld waardoor betere economische bedrijfsvoering mogelijk is. Hagen, boomgroepen, eendenkooien en soms sloten en kades worden 'opgeruimd', nieuwe wegen, sloten en greppels aangelegd. Hierdoor verandert niet alleen het landschap maar ook het aanzien van de stad. Boerenbedrijven in de woonkernen worden verplaatst naar nieuw gebouwde boerderijen in de voormalige komgronden. In Buren, waar tot ver na de Tweede Wereldoorlog de koeien nog door de stad naar de stal worden geleid, verdwijnen niet alleen de laatste boerenbedrijven maar ook de zo kenmerkende hooibergen. De naam Bergstraat verwijst nog naar de zeven hooibergen die hier ooit hebben gestaan.

Auteur: Coosje Berkelbach