Glasfabriek Padang

Een tak van industrie in Nijkerk die naast de verbouw van tabak opbloeit, is de fabricage van glas. In glasfabriek Padang aan de Westkadijk worden tussen 1765 en 1814 miljoenen flessen en glazen geproduceerd.

Er worden ook andere producten van glas gemaakt. Bekend is een bestelling van 20 juli 1809: “15 suykerhavens, 3 melkkannetjes, 1 bierkan, 2 caraffen, 1 champagnefles, 1 azijnflesje, 2 trechters, 2 visglazen, 1 waterpot, 1 inktkoker, 1 muys, 1 hond, 2 dekzels”.*

De productie bestaat in het begin uit groenglas (gebruiksglas, flessen en vensterglas). Later wordt ook het ontkleurde witte glas gemaakt. Ook plateel (fijn aardewerk) en koper- en zilverbewerking maken deel uit van de productie van Padang. De naam Padang vindt haar oorsprong in de kolonie Nederlands-Indië: Padang is een stad op Sumatra.

De afzetmarkten liggen vooral buiten Nijkerk: Holland, het Rijngebied en Indië. Door oorlogen en de Franse overheersing ontstaan hoge brandstofprijzen en exportbeperkingen. Dit leidt, naast interne strubbelingen, tot een onzeker bestaan en in 1814 wordt de fabriek in Nijkerk gesloten en overgeplaatst naar Loenen aan de Vecht.

 

Leestip:

  • G. Beernink, ‘Een glasfabriek te Nijkerk’, in: Bijdragen en mededeelingen. Gelre, Vereeniging tot Beoefening van Geldersche Geschiedenis, Oudheidkunde en Recht. Deel 17 (1914) 152-187. Dit artikel is in te zien bij Museum Nijkerk en is tussen 1991 en 1994 in delen gepubliceerd in Oud Nijkerk. Tijdschrift van de Stichting Oud Nijkerk.
  • * Uit de aantekeningen van Dirk Jurling (1764-1841), directeur van de glasfabriek, als geciteerd door G. Beernink in bovengenoemd artikel.

 

Rechten

Museum Nijkerk, CC-BY-NC