Sinds 2004 heeft Borne een Kulturhus. Een dergelijk Kulturhus is een samenwerkingsconcept tussen verschillende deelnemers onder één directie. Het begrip komt uit de Scandinavische landen. In Borne zijn de bibliotheek, de muziekschool, het sociaal cultureel werk, radio Borghende en een theaterafdeling samengevoegd onder een tweehoofdige directie.
Plannen
De bibliotheek was sinds de jaren zestig in een gebouw aan de Stationsstraat gevestigd. Dit pand werd te klein en was aan een renovatie toe. Intussen moest er een oplossing komen voor de noodlijdende muziekschool, was er behoefte aan een locatie voor kinderopvang, een opleidingsruimte en zou voorzien moeten worden in toekomstige parkeerbehoefte. Het concept van een Kulturhus leek mogelijkheden te bieden. Woonbeheer Borne kwam met een eerste plan, maar aangezien er geen woningen gerealiseerd konden worden, trok de gemeente alle plannen naar zich toe. In 1999 kwam het groene licht voor het Bornse Kulturhus. Er zou een duurzaam en modern gebouw komen dat ruimte bood aan alle deelnemers met hun specifieke werkzaamheden, zonder dat anderen daar last van hadden. Er mochten geen schetterende trompetten van de muziekschool hoorbaar zijn in de bibliotheek, en in de leslokalen mocht geen overlast zijn van mensen in de foyer.
Uitvoering
Het architectenkantoor Tuns en Horsting ontwierp een gebouw dat uit vier componenten bestaat: een ronde bibliotheek met daaronder de muziekschool, een trapeziumvormige theaterzaal, een eivormige entree en een doosvormig kantoorgebouw. De elementen worden door lichtstraten met elkaar verbonden. Het gebouw is gemaakt van duurzame materialen: riet als bekleding voor de bibliotheek, koper voor de entree, cederhout voor de theaterzaal en baksteen voor het kantoorpand. De platte daken werden bedekt met natuurlijke materialen als sedum en mos of grind. Bijzonder is dat het bestaande gemeentelijk monument van de pastorie met koetshuis, dat direct naast het Kulturhus staat, door de architecten hiermee verbonden is door de foyer direct aan de pastorie te bouwen.
Parkeergarage
Onder het gebouw werd een parkeergarage voor 150 auto's gebouwd. Deze garage werd niet zoals gebruikelijk gebouwd in een betonnen bak, maar met gebruik van de ‒ voor Borne kenmerkende ‒ leemlaag onder het gebouw. Alleen de wanden zijn voorzien van waterkerende schermen, zodat de leemlaag het water van onder kan weren. Dat spaarde weer geld uit.
VVV
Al met al voldoet het Kulturhus aan de hoge verwachtingen die bij het begin van de plannen zijn gewekt. De Bornse bevolking en de Bornse verenigingen maken veel gebruik van het gebouw. De gebruikers tonen zich tevreden. Recentelijk is de VVV toegevoegd aan de diensten in het Kulturhus.
