Tijdlijn
|
700 v.Chr. |
– Steeds meer mensen verlaten Westerwolde |
|
200 v.Chr. |
– Westerwolde nagenoeg onbewoond |
|
600 |
– Mensen trekken weer naar Westerwolde |
|
700 |
– De bewoning breidt zich langzaam uit via de rivieren |
Nieuwe bewoners
Even na het jaar 600 trokken mensen vanuit het oosten Westerwolde in. Ze kwamen uit het stroomdal van de Eems. Het overgrote deel van Westerwolde was bedekt met veen dat te drassig was om overheen te lopen. Op een paar plekken lagen hoge zandruggen die wel droog en begaanbaar waren, zoals bij Bourtange.
In de wildernis
De naam “Westerwolde” betekent letterlijk “wildernis in het westen”. Toen deze nieuwkomers hierheen kwamen waren alle tekenen van de vroegere bewoning verdwenen, meestal bedekt onder een dikke laag veen. Op de drassige veengrond naast de Bourtanger zandrug groeiden geen hoge bomen en kon je geen huizen bouwen. De pioniers vestigden zich op de hoge, droge zandgronden tussen de Mussel Aa en de Ruiten Aa. Hier troffen ze dichte bossen aan waar ze veel goed bouwhout uit konden halen.
De namen van de dorpen in dit gebied herinneren nog aan deze grote bossen: Wedde, Onstwedde en Vlagtwedde bevatten allemaal het woord Wedde, afgeleid van het Germaanse woord Widu, dat woud of bos betekent. Ook vind je in deze buurt dorpen met het woord Loo in de naam, dat verwees naar een open plek in het bos waar je je vee kon laten grazen.
Nieuwe dorpjes langs de beken
Langzaam breidde de bewoning van Westerwolde zich uit langs de rivieren. Uiteindelijk vestigden mensen zich van Lutjeloo in het noorden tot aan Roswinkel in het zuiden. Deze vestigingsplaatsen bestonden in eerste instantie uit niet meer dan een handjevol boerderijen. Pas met de komst van de kerk groeiden ze uit tot echte dorpjes.
Tekstbronnen:
H.A. Groenedijk: Naar de Horizon – Het landschap van Oost-Groningen en zijn bewoners tussen 8000 voor Chr. en 1000 na Chr. (1997 ISBN 90-5028-083-8)
