In de middeleeuwen ontstaan de eerste grote steden. Zo ook in Friesland, waar steeds meer plaatsen stadsrechten krijgen. Hiermee kan een stad eigen regels maken, belasting heffen en zich verdedigen. Stavoren, Hindeloopen en Harlingen zijn een paar van de eerste steden van Friesland én van heel Nederland.
Meer dan 200 namen
Terwijl de eerste steden in Friesland ontstonden, bestaat Leeuwarden als ‘stad’ nog helemaal niet. Het zijn enkel nog losse dorpen die op terpen zijn gebouwd: Hoek, Oldehove en Nijehove. Het gebied wordt met verschillende namen aangeduid, waaronder Lionvero, Luinvert en Linvvar. In de loop der eeuwen heeft Leeuwarden wel meer dan 200 verschillende namen gekend. Meer dan welke plaats in de wereld dan ook! Al die verschillende schrijfwijzen komen terug in brieven en munten uit de middeleeuwen.
Leeu + warden
Aan het begin van de vijftiende eeuw lijkt het gebied al aardig op een stad, inclusief stadsgracht eromheen. Dat wordt pas officieel in 1435. Hoek, Oldehove en Nijehove worden samengevoegd tot één stad: Leeuwarden. De naam komt van twee oud Friese woorden: leeu en warden. Met leeu werd een kwelder bedoeld: land waar de zee regelmatig op stroomt. Met warden worden de terpen bedoeld: de heuvels waar mensen op wonen. De naam is zo een verwijzing naar het begin van Leeuwarden, toen het nog terpdorpjes waren aan de Middelzee.
Hoofdstad
Met de geboorte van Leeuwarden in 1435 is het een van de laatste plekken in Friesland die stadsrechten krijgt. De stad groeit snel. In 1504 wordt Leeuwarden benoemd tot hoofdstad van Friesland. Rond dat jaar telt de stad ongeveer 5000 inwoners. In 1650 zijn dit er al ruim 16.000. Tegenwoordig wonen er in de gemeente Leeuwarden meer dan 125.000 mensen.
De Canon van Leeuwarden is een initiatief van het Historisch Centrum Leeuwarden
