Simplex

Puzzels met knopjes

Na de Tweede Wereldoorlog worden puzzels van Simplex wereldberoemd in Nederland. Het zijn ‘houten puzzels met knopjes’. En ze worden gemaakt in Aalst, in een fabriek aan de Gestelsestraat. De puzzels zijn eenvoudig (simpel) en gemaakt van triplex. Vandaar de naam Simplex.

Houten Puzzels

In 1942 bedenkt leraar Frits van de Vlugt houten puzzels voor zijn kinderen. Hij maakt deze op zijn zolderkamer en in de garage.

Door de oorlog kunnen kinderen vaak niet naar school. Daarom richt hij een hobbyclubje op. Ze maken er puzzels en autootjes. Alles doen ze met de hand: figuurzagen, boren, schuren en zelfs beschilderen met plakkaatverf.

In 1945 gaat hij samen met Herman Steinmeier de houten puzzels produceren voor de verkoop. Ze richten een bedrijf op: Simplex.

 

Een bijzonder toeval

Na de bevrijding is er een fabriek in Eindhoven die kasten maakt voor Philips-radio’s. Ze zagen ronde schijven uit triplex platen om ruimte te maken voor de luidsprekers. Met deze schijven kan Philips niks. Maar bij Simplex zien ze een kans.

Zij  kopen voor een habbekrats een hele berg van die ronde schijven. En daarvan maken ze de allereerste inlegpuzzels voor de nieuwe firma Simplex.

 

Verhuizing

Het bedrijf groeit snel. De zolder en garage worden te klein, dus verhuizen ze naar een loods in de tuin van Steinmeier aan de Gestelsestraat in Aalst. In 1951 werken er al bijna 20 mensen. Sommige werknemers zagen thuis de puzzelstukjes uit. In 1953 verhuizen ze naar een grotere fabriekshal in de oude kaarsenfabriek van Koster-Keunen, iets verderop.

Kunstenaar Ad Snijders die heel goed kan schilderen wordt er ook bij gehaald. Hij maakt mooie afbeeldingen en gebruikt ‘zeefdruk’ om de verf sneller op de puzzels te krijgen.

 

Figuurzaagmachines

In 1965 beschikt Simplex over machines waarmee ze de puzzelstukjes kunnen uitzagen. Maar in Aalst zijn er niet voldoende meisjes die dit kunnen. Dat is anders in Budel, waar veel vrouwen en meisjes werkloos geworden zijn door de sluiting van de textielfabriek. En werken met naaimachines lijkt veel op het werken met zaagmachines. Daarom besluit Simplex om de puzzels daar te laten zagen.

 

Naar België

Simplex blijft groeien. Ze groeien letterlijk uit hun jasje. Er is niet genoeg ruimte voor al de machines en voorraden. Eind jaren zestig nemen ze een gedurfde stap en openen ze een figuurzaagafdeling in een leegstaande fabriek in België. Door verder te automatiseren kunnen ze nu in zo’n twee minuten een puzzel maken!

 

Overname door Fisher Price

In de jaren zeventig raakt de markt verzadigd met houten puzzels. Er zijn tal van concurrenten die ook houten speelgoed maken. De vraag naar Simplex-puzzels neemt af, terwijl Simplex juist steeds meer speelgoed produceert.

Simplex wordt  in 1972 overgenomen door Fisher-Price. De productie gaat verder onder de naam Simplex Toys. In 1973 openen ze een hypermoderne fabriek in Kaulille in België.

Fisher-Price heeft grote plannen: ze willen maar liefst 5.000.000 puzzels per jaar maken! Daarvoor zijn 100 figuurzaagmachines nodig. Simplex slaagt erin deze gigantische aantallen in 1974 te realiseren. Een indrukwekkende prestatie!

 

Het einde

Inmiddels maakt Fisher Price zelf steeds meer speelgoed van plastic. Ook zij kunnen de voorraad houten puzzels niet meer goed kwijt. In 1974 vraagt Fisher Price aan Simplex om minder te produceren en mensen te ontslaan. Dit is iets wat bij Simplex nog niet eerder was gebeurd!

In 1975 wordt het bedrijf door Fisher Price failliet verklaard. Simplex Toys moet de productie stopzetten. Een triest einde voor zo’n mooi bedrijf.