Het plan Kikkert
De Drent Henk Kikkert was in 1968 Tweede Kamerlid voor de CHU (Christelijk Historische Unie, nu opgegaan in het CDA). Hij had een plan bedacht voor een groot militair oefenterrein in de buurt van Ter Apel. In de eerste versie van het plan zou het militair oefenterrein ongeveer 3.700 hectare (37.000.000 m2) zijn. In 1971 presenteerde hij een tweede versie van het plan. Het terrein kende toen een omvang van maar liefst 6.000 hectare (60.000.000 m2). Volgens Kikkert had zijn plan alleen maar voordelen:
- Eind jaren 60 was er sprake van de ‘koude oorlog’, een gespannen situatie tussen het vrije westen (waaronder Nederland) en het communistische Oost-Europa onder leiding van de Sovjet-Unie. Een groot oefenterrein voor het Nederlandse leger in plaats van kleine oefenterreinen versnipperd over Nederland, of in West-Duitsland zou voor het leger beter zijn.
- Het oefenterrein zou voor Oost-Groningen werkgelegenheid opleveren.
- De vele militairen die hier oefenden, zouden hier ook veel geld uitgeven. Goed voor bedrijven en winkels.
De kosten van het project bedroegen zeker 500.000.000 gulden (€ 226.890.108). Als het plan Kikkert in 2022 zou zijn uitgevoerd en niet in 1968 zouden de kosten in euro’s nu zeker €1.210.140.000 bedragen!
Reactie bevolking en bestuur Oost-Groninger gemeenten
Het geplande oefenterrein viel onder de gemeente Vlagtwedde. Burgemeester (Loopstra) en wethouders van Vlagtwedde waren in eerste instantie positief over het plan. Ook de handelsvereniging, waarin bedrijven en winkels samenwerkten, vond het een goed plan. Bedrijven en winkels dachten dat hun inkomsten op den duur flink zouden stijgen.
De bevolking, zeker die in de gebieden die oefenterrein zouden worden (deel Ter Apel, Sellingerbeetse, Jipsingboertange), was mordicus tegen. Alleen al in Jipsingboertange zouden bij uitvoering van de meest uitgebreide versie van het plan ruim 1.100 mensen moeten verhuizen en ongeveer 340 woningen moeten worden afgebroken. Uit een enquête die in november 1970 onder de inwoners van de gemeente werd gehouden, bleek driekwart van de bevolking tegen te zijn. Door de bevolking werd er ook geprotesteerd:
- Er werden pamfletten tegen het oefenterrein uitgedeeld.
- Inwoners van de gebieden waar het oefenterrein zou moeten komen, hadden posters voor de ramen hangen.
- In de bermen van de wegen kwamen protestborden te staan.
- In oktober 1969 reden meer dan 250 auto’s als protest door de gemeente Vlagtwedde.
- Bij de carnavalsoptocht in Ter Apel werd een praalwagen versierd als tank, compleet met protestborden. Kinderen waren toen verkleed als kikkers.
Toen Kikkert in 1971 een nieuwe versie van zijn plan presenteerde met het 6.000 hectare grote oefenterrein, bleken ook de politieke partijen in Westerwolde met z’n allen fel tegen te zijn. Ook het bestuur van de provincie Groningen (Gedeputeerde Staten) was nu tegen. Toen in Den Haag het Kabinet Den Uyl (PvdA, KVP, D’66, PPR) ging regeren, verdween het plan Kikkert al snel in de prullenbak.
Tijdbalk
|
Jaar |
Gebeurtenis |
|
1968 |
Eerste versie van Plan Kikkert voor een oefenterrein in de gemeente Vlagtwedde, omvang 3700 hectare, |
|
Oktober 1969 |
Demonstratie met 256 auto’s door de gemeente Vlagtwedde, |
|
November 1970 |
Enquête onder de inwoners van de gemeente Vlagtwedde over plan Kikkert, 75% is tegen het plan, |
|
1971 |
Tweede versie plan Kikkert, omvang 6000 hectare. Politieke partijen in Vlagtwedde en Gedeputeerde Staten van Groningen zijn fel tegen. |
|
1974 |
Kabinet Den Uyl in Den Haag zet definitief een streep door plan Kikkert |
Bronnen
In dit gebied geen geschiet - De verhalen van Groningen
Omrekenen van de historische waarde van de gulden naar de euro
