Napoleon

De Franse tijd in Nederland

Bij de inval in de Nederlanden wonnen de Fransen bij Boxtel een veldslag. ’s-Hertogenbosch en Grave werden belegerd en ingenomen. Al gauw was het zuiden ingenomen. Daardoor kwam het gebied dat we nu kennen als de provincie Noord-Brabant uiteindelijk onder het gezag van Napoleon Bonaparte.

Een van de belangrijkste besluiten die Napoleon Bonaparte nam voor Brabant, was het aanstellen van zijn broer Lodewijk als koning.  Lodewijk zette zich tijdens zijn korte koningschap sterk in voor het verbeteren van de achtergestelde positie van de provincie.

Koning Lodewijk was populair in Brabant omdat hij zich begaan toonde met de provincie. Bij grote en kleine rampen kwam hij langs om hulp te bieden. Tijdens een epidemie bijvoorbeeld hielp hij de bevolking. En na grote overstromingen kwam hij ook langs.

Daarnaast gaf hij veel kerken terug aan de katholieken. Na de Tachtigjarige Oorlog waren de grote stads- en dorpskerken toegewezen aan de protestanten. Zij waren vaak met te weinig mensen om de kerk te vullen en te onderhouden. Koning Lodewijk wees die kerken weer toe aan de katholieken. Hij voorkwam conflicten door de protestanten die hun kerk kwijt raakten geld te geven voor de bouw van nieuwe kerkjes, nu bekend als Lodewijkskerkjes of koningskerkjes. Ook verleende koning Lodewijk in 1809 stadsrechten aan Tilburg, Roosendaal en Oosterhout.

De veranderingen die Lodewijk doorvoerde waren voor de Brabanders van grote symbolische betekenis: de tijd van onderdrukking was voorbij. Helaas voor Brabant en Lodewijk duurde dit niet lang. In 1810 werd Nederland ingelijfd bij het Franse Keizerrijk. Daardoor werd de wetgeving van het Keizerrijk van kracht, inclusief de dienstplicht voor het Franse leger. Vele Brabanders zouden dat aan den lijve ondervinden toen ze werden opgeroepen voor militaire dienst. Ze maakten deel uit van de bijna 20.000 Nederlandse militairen in het Franse leger en dienden samen met andere 'Hollanders' in speciale Hollandse regimenten. Zij vochten in Napoleons Russische Veldtocht, en leden daar zware verliezen. Veel Brabanders zouden hun geboortestreek nooit terugzien.

Na de verloren veldtocht gingen de vijanden van Napoleon in de tegenaanval. Uiteindelijk heroverden ze het gebied dat de Fransen eerder hadden ingenomen. Een kleine veldslag vond plaats bij Strijbeek, ten zuiden van Breda.

De vertrekkende Fransen lieten een hervormd Brabant achter. Het land van Heusen en Altena zijn dankzij de Fransen onderdeel geworden van Noord-Brabant, net als het land van Ravenstein, het graafschap Megen, Gemert, Boxmeer, en andere kleinere staatjes. Niet alleen bestuurlijk is de invloed van de Fransen te zien. Bij Zundert, bijvoorbeeld, is nog een weg te zien die aangelegd is in de tijd van Napoleon.